Ο Κώδικας Δεοντολογίας για τους Ψυχολόγους αποτελεί θεμελιώδη οδηγό για την επαγγελματική και ηθική συμπεριφορά των ψυχολόγων, εξασφαλίζοντας τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και της ευημερίας των ατόμων που ζητούν τις υπηρεσίες τους. Στην Ελλάδα, ο Κώδικας Δεοντολογίας έχει καταρτιστεί από τον Σύνδεσμο Ελλήνων Ψυχολόγων (ΣΕΨ) και καθορίζει τις βασικές αρχές που διέπουν την επαγγελματική πρακτική των ψυχολόγων.
Κύριες Αρχές του Κώδικα Δεοντολογίας:
1. Σεβασμός στην Αξιοπρέπεια και τα Δικαιώματα των Ατόμων
Ο ψυχολόγος οφείλει να σέβεται την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια, και τα δικαιώματα των ατόμων με τα οποία συνεργάζεται. Πρέπει να διασφαλίζει ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται δεν παραβιάζουν την προσωπική ελευθερία του πελάτη και ότι η συμμετοχή του στις διαδικασίες είναι εθελοντική και ενημερωμένη.
2. Επαγγελματική Υπευθυνότητα και Ακεραιότητα
Ο ψυχολόγος οφείλει να διαθέτει τις κατάλληλες γνώσεις, ικανότητες και εμπειρία για να παρέχει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες και να ενημερώνεται συνεχώς για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της ψυχολογίας. Παράλληλα, οφείλει να αναγνωρίζει τα όρια των ικανοτήτων του και να παραπέμπει τους πελάτες του σε άλλους ειδικούς όταν αυτό απαιτείται.
3. Διατήρηση Εμπιστευτικότητας
Η προστασία των προσωπικών δεδομένων και η εμπιστευτικότητα είναι θεμελιώδεις υποχρεώσεις του ψυχολόγου. Οι πληροφορίες που παρέχονται από τον πελάτη κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής ή συμβουλευτικής διαδικασίας πρέπει να παραμένουν απόρρητες, εκτός εάν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή ή την ασφάλεια του ατόμου ή άλλων.
4. Αξιολόγηση και Διάγνωση
Ο ψυχολόγος πρέπει να αξιολογεί και να διαγιγνώσκει με υπευθυνότητα, χρησιμοποιώντας επιστημονικά τεκμηριωμένα εργαλεία και μεθόδους. Οφείλει να αποφεύγει τη διάγνωση ή την παρέμβαση χωρίς να έχει επαρκή δεδομένα ή όταν τα εργαλεία αξιολόγησης δεν είναι κατάλληλα για την εκάστοτε περίπτωση.
5. Σχέσεις και Επαγγελματική Αμεροληψία
Ο ψυχολόγος οφείλει να διατηρεί αυστηρά επαγγελματική απόσταση από τον πελάτη του και να αποφεύγει οποιαδήποτε προσωπική ή οικονομική εκμετάλλευση. Η σχέση ψυχολόγου-πελάτη πρέπει να είναι επαγγελματική και βασισμένη στη διαφάνεια και την αμοιβαία εμπιστοσύνη.
6. Ενημέρωση και Συναίνεση
Ο ψυχολόγος είναι υποχρεωμένος να παρέχει στον πελάτη του σαφή και κατανοητή ενημέρωση για τις υπηρεσίες που θα του παρέχει, τις μεθόδους που θα χρησιμοποιηθούν, καθώς και τα πιθανά οφέλη και κινδύνους από τη διαδικασία. Ο πελάτης πρέπει να δώσει τη συναίνεσή του πριν από την έναρξη οποιασδήποτε θεραπευτικής ή συμβουλευτικής διαδικασίας.
7. Αξιοπρέπεια και Σεβασμός στους Συνεργάτες
Ο ψυχολόγος πρέπει να σέβεται και να ενισχύει τη συνεργασία με άλλους επαγγελματίες του τομέα της ψυχικής υγείας. Η αμοιβαία στήριξη και ο σεβασμός των επαγγελματιών σε κάθε πεδίο εξασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή φροντίδα για τα άτομα που χρειάζονται ψυχολογική βοήθεια.
8. Ευθύνη απέναντι στην Κοινωνία
Ο ψυχολόγος έχει την ευθύνη να προάγει την ευημερία των ατόμων και της κοινωνίας στο σύνολό της, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές αξίες του πολιτισμού. Οφείλει να ενισχύει την ψυχική υγεία και να διασφαλίζει την προστασία των ευάλωτων ομάδων.
Συμπερασματικά
Ο Κώδικας Δεοντολογίας για τους Ψυχολόγους αποτελεί τον οδηγό για την ηθική και υπεύθυνη άσκηση του επαγγέλματος, διασφαλίζοντας την ποιότητα των υπηρεσιών και την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων που τις απολαμβάνουν. Μέσω της εφαρμογής του, οι ψυχολόγοι ενισχύουν την εμπιστοσύνη του κοινού και εξασφαλίζουν τη σωστή και αποτελεσματική υποστήριξη σε άτομα με ψυχολογικές ανάγκες.
